نسل اول ایستگاه های فضایی در سال های 1977-1964 در روسیه شکل گرفت. نسل اول فضاپیماها دارای یک درگاه الحاق یا عرشه ی 8 بودند و قابلیت سوخت گیری و استفاده ی مجدد را نداشتند. این ایستگاه بدون سرنشین ساخته می شد و به فضا پرتاب می گردید و سپس فضانوردان در آن ساکن می شدند. نسل دوم ایستگاه های فضایی همانند نسل اول بودند با این تفاوت که با دو درگاه برای اقامت طولانی طراحی شده بود. نسل دوم ایستگاه های فضایی اقامت در فضا را از کوتاه مدت به دراز مدت توسعه دادند معمولاً فضاپیماهای روسی به کمک فضاپیمای سایوز به این ایستگاه ها ملحق می گردیدند.

در آن زمان دو نوع از ایستگاه ها ساخته شد یکی آلماز که برای اهداف نظامی پیش بینی شده بود و دیگری سالیوت که جهت اهداف عمومی در نظر گرفته شده بود؛ اما روس ها هر دو نوع را برای فریب دادن غربی ها سالیوت نامیدند. مهندسان روسی ایستگاه های زیادی از نوع آلماز طراحی و تکمیل نمودند تا این که رهبران شوروی اهداف پروژه ی ایستگاه های فضایی را به سمت مصارف عمومی هدایت نمودند. فعالیت بر روی فضاپیماهای لوجستیکی – ترابری تغییر پیدا کرد و فضاپیمای سایوز ساخته شد تا بتواند انتقال فضانوردان را به ایستگاه فضایی محقق سازد. اولین سری از این ایستگاه های بدون سرنشین در 19 آوریل 1971 با موشک حامل پروتون در مدار قرار گرفت.

نسل دوم این ایستگا ها دارای دو درگاه فرود (یا عرشه) بودند. این امر این امکان را می داد تا سوخت گیری و تدارکات بصورت خودکار توسط سایوز انجام و پروگرس شود. عرشه ی انتهایی ایستگاه باز می شد و سپس سرنشینان ایستگاه آن را بصورت دستی می بستند. انتقال سوخت به ایستگاه بصورت خودکار و توسط فرماندهی زمینی انجام می پذیرفت. عرشه ی دومی برای اقامت طولانی فضانوردان در نظر گرفته شده بود که می توانست پذیرای بازدیدکنندگان نیز باشد. بازدیدکنندگان اغلب فضانوردان و محققان روسی و کشورهای بلوک شرق سابق بودند. ولادیمیر ریمیک از چکسلواکی اولین فضانورد غیرآمریکایی و شوروی بود که از سالیوت 6 در 1987 بازدید کرد.

نسل سوم ایستگاه های فضایی میر از سال 1986 به بعد بود که اولین ایستگاه فضایی دائمی می باشد و بالغ بر 13 سال در مدار قرار داشت.

منبع :ماهنامه ی «صنایع هوافضا» ، شماره ی 22